Voor een koppel van vruchtbare leeftijd dat regelmatig geslachtsgemeenschap heeft, betekent onvruchtbaarheid het onvermogen om zwanger te worden na een bepaalde tijd: één jaar als de vrouw jonger is dan 35 jaar en 6 maanden als de vrouw ouder is dan 35 jaar. Vrouwen met onregelmatige menstruatiecycli, wat wijst op problemen met de eisprong, moeten meteen hun gynaecoloog raadplegen. In België heeft 1 op de 6 koppels met onvruchtbaarheid te kampen.
Vruchtbaarheidsstoornissen komen vaak voor. Naar schatting 10 tot 15% van de Belgische koppels krijgt ermee te maken. Op een natuurlijke wijze zwanger worden, is in de eerste plaats een kwestie van geluk. Bij koppels met een normale vruchtbaarheid bedraagt deze kans, elke maand, ongeveer 25% en deze daalt met de leeftijd bij de vrouw. Bij koppels met een verminderde vruchtbaarheid ligt deze kans elke maand lager.
Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen koppels die nog nooit zwanger zijn geweest, primaire onvruchtbaarheid, en koppels die al zwanger zijn geweest, maar er niet meer in slagen om zwanger te worden, secundaire onvruchtbaarheid. Deze laatste categorie omvat zowel koppels die al één of meerdere kinderen hebben als koppels die al een miskraam hebben gehad.
Ondanks uw inspanningen komt uw kinderwens niet uit. Net als andere onvruchtbare koppels wil ook u de oorzaak van het probleem kennen.
In ongeveer 30% van de gevallen ligt de verantwoordelijkheid hiervoor bij één van de 2 partners. In 30% van de gevallen is het de man die onvruchtbaar is en dit percentage is hetzelfde bij de vrouw.
Soms is de oorzaak van de onvruchtbaarheid een combinatie van medische problemen bij beide partners. De juiste diagnostische testen zullen worden uitgevoerd om de aard van het probleem te bepalen. Er bestaan therapeutische oplossingen die zijn aangepast aan de vastgestelde problemen.
In ongeveer 10% van de gevallen kan de oorzaak van de onvruchtbaarheid jammer genoeg niet worden achterhaald.
De kwaliteit van het sperma en ejaculatieproblemen behoren tot de oorzaken van de mannelijke onvruchtbaarheid. Een mindere kwaliteit van het sperma kan te wijten zijn aan verschillende factoren. In tegenstelling tot vrouwen liggen hormonale problemen bij mannen zelden aan de oorsprong van onvruchtbaarheid.
In ongeveer 30% van de gevallen ligt de oorsprong van de verminderde vruchtbaarheid bij de vrouw of bij de man. Soms is de oorzaak van de onvruchtbaarheid een combinatie van medische problemen bij beide partners. Er worden succesvolle testen uitgevoerd om de aard van de stoornissen te bepalen en er bestaan behandelingsmogelijkheden voor heel wat stoornissen. Ondanks de opmerkelijke medische vooruitgang op dit gebied kan onvruchtbaarheid in ongeveer 10% van de gevallen nog steeds niet worden verklaard (idiopathisch).
De term 'steriliteit' wordt gebruikt voor koppels die quasi geen enkele kans maken op een spontane zwangerschap.
Afhankelijk van de oorzaak van de onvruchtbaarheid kunnen we 4 grote categorieën van behandelingen definiëren.
Er wordt gebruik gemaakt van geneesmiddelen om de eisprong op te wekken of om een eventueel verstoord hormonaal evenwicht te herstellen.
Hierbij worden geneesmiddelen gecombineerd met een behandeling om de vruchtbaarheid te stimuleren (zoals intra-uteriene inseminatie).
Het gebruik van geneesmiddelen wordt gecombineerd met één van de technieken voor medisch begeleide voortplanting: IVF (in-vitro bevruchting) of ICSI. Bij ICSI (of Intracytoplasmic Sperm Injection) wordt één enkele spermatozoïde in de eicel ingespoten. ICSI heeft de resultaten aanzienlijk verbeterd wanneer de onvruchtbaarheid bij de man ligt.
In sommige gevallen is een operatieve ingreep noodzakelijk om de koppels meer kans te bieden op een eventuele zwangerschap. Toch kan één van de hierboven vermelde behandelingen nog steeds nodig zijn.